Sturing op basis van dashboards is inmiddels gemeengoed in organisaties. Ze laten zien hoe processen lopen, welke prestaties zijn behaald en waar afwijkingen optreden. Maar er is één nadeel: ze kijken terug. De vraag is of dat nog voldoende is in een wereld die steeds sneller en complexer wordt.

Als wij in organisaties helpen met continu verbeteren is het inrichten van sturing van groot belang. We helpen met vertalen van de strategie naar jaardoelen en de doorvetaling naar kpi’s in afdelingen en teams. En in die teams wil je dat er kort cyclisch gestuurd wordt: wat was de prestatie van gisteren? Wat leren we daar van en wat hebben we vandaag te doen om de doelen te realiseren?

Met AI krijgen we de mogelijkheid om niet alleen te analyseren wat er gebeurd is, maar ook wat er waarschijnlijk gaat gebeuren. Waar dashboards tot nu toe vooral reactieve stuurinformatie boden, maakt AI voorspellend sturen mogelijk.

Voorbeelden zijn overal te vinden:

• Logistiek: algoritmes die aangeven waar morgen de drukste piekuren zullen vallen op de dag of in de week.
• Financiële sector: voorspellingen over kans op fraude of betalingsachterstanden.
• Publieke dienstverlening: voorspellen van pieken in aanvragen voor paspoorten of vergunningen.

Voor operationeel leidinggevenden betekent dit een fundamentele verandering. Tot nu toe was sturen vaak een kwestie van reageren op problemen zodra ze zichtbaar werden. Met voorspellende algoritmes ontstaat de mogelijkheid om vooraf maatregelen te nemen. Dat betekent minder brandjes blussen en meer proactief handelen.

Maar dit konden we toch al? Hoor ik regelmatig. En dat klopt ook wel voor een deel. Machine learning noemen we dat. Probleem was alleen dat dit specifieke kennis en tooling vroeg en relatief veel tijd en effort. AI maakt dit veel toegankelijker en sneller beschikbaar.

Toch is AI geen wondermiddel. Een voorspelling moet altijd in context worden geplaatst. Misschien voorspelt een algoritme dat er morgen een piek in aanvragen komt, maar weet de ervaren medewerker dat dit samenvalt met een feestdag waardoor het effect juist kleiner wordt. Het samenspel tussen menselijk inzicht en digitale voorspelling is daarom cruciaal.

Van dashboards naar voorspellende besturing: het is een enorme stap vooruit. En is een enorme verneller op lean werken: kort cyclisch sturen op verbeteren van prestaties wordt zo veel makkelijker.  Organisaties die deze sprong durven maken, krijgen een krachtige voorsprong op de concurrentie.

Daarom adviseer ik mijn klanten: ga ermee aan de slag. Geef de ‘early adopters’  in je team een dag in de week tijd vrij om te gaan experimenteren en leren wat dit voor je team kan bijdragen.